SEO – Arama Motoru Optimizasyonu Nedir?

SEO, “Search Engine Optimization” (Arama Motoru Optimizasyonu) anlamına gelir ve arama motorlarının web sitenizin içeriğini anlamasına, kullanıcıların arama sorgularına uygun ve değerli sonuçlar sunarak bağlantı kurmasına yardımcı olur.

SEO Nedir?

SEO’nun temel amacı, hedef kitleniz için en alakalı ve değerli anahtar kelimelerde arama motoru sonuç sayfalarında (SERP) ilk sırada yer almak ve sitenize nitelikli trafik çekmektir.

SEO (Arama Motoru Optimizasyonu), dijital pazarlama uygulamalarının bir parçası olarak kabul edilir ve herhangi bir web sitesine uygulanabilir. Google ve Microsoft Bing gibi arama motorlarında bir sitenin görünürlüğünü artırmaya yardımcı olur. Web siteniz ürün tanıtımı yapıyor, hizmet sunuyor ya da belirli bir konuda uzman bilgileri paylaşıyor farz edelim. SEO, trafik çekmenizi ve çevrimiçi görünürlüğünüzü artırmanızı sağlar.

Sayfalarınızın arama sonuçlarındaki görünürlüğü ne kadar iyi olursa, bulunma ve ziyaret edilme olasılığınız da o kadar yüksek olur.

Bu rehber, 2025’te SEO’nun ne olduğunu ve kapsamını daha ayrıntılı bir şekilde açıklayacaktır. Teknolojinin sürekli gelişmesi, web sitelerinin yapısını ve arama motoru optimizasyonunu da değiştiriyor. Aynı zamanda, arama motorlarına erişmek için kullandığımız cihazlar da bu değişimden etkileniyor.

Bir web araması artık sesli komutlarla yapılabilirken, bir tıklama hareketi bir mobil telefon ekranında dokunmaya dönüşebilir. Seçtiğimiz arama motorlarından gördüğümüz sonuçlar bile yapay zeka (AI) tarafından özetlenebilir.

Bu rehberde, SEO’nun tüm bu farklı yönlerini açıklayacak ve öğreniminizi sürdürmeniz için gerekli kaynakları sunacağız.

SEO, SEM ve PPC Arasındaki Fark Nedir?

SEO, SEM ve PPC arama motoru pazarlaması alanında sıkça karşılaşılan terimlerdir. Bizler gibi bilgi platformlarında bu terimlere sıkça rastlayabilir ve geniş arama pazarlama topluluğunda bu kavramlar hakkında çok şey duyabilirsiniz.

SEO’nun ne olduğunu daha iyi anlamak için, ne olmadığını ayırt etmek de faydalı olacaktır. İşte bu noktada, bu terminolojilerin farklarını, kısaltmaların ne anlama geldiğini ve farklı disiplinlere nasıl yayıldığını açıklıyoruz.

  • SEO (Arama Motoru Optimizasyonu):
    SEO, organik arama sonuçlarındaki görünürlüğü artırmayı hedefler. Ücretsiz yöntemlerle bir web sitesinin sıralamasını yükseltmeye ve daha fazla organik trafik çekmeye odaklanır.
  • SEM (Arama Motoru Pazarlaması):
    SEM, SEO’yu ve ücretli reklamcılığı birleştiren daha geniş bir stratejiyi ifade eder. SEM kapsamında, arama motoru sonuç sayfalarında (SERP) ücretli reklam kampanyaları yürütülür.
  • PPC (Tıklama Başına Ödeme):
    PPC, ücretli reklamcılığın bir alt kategorisidir. Reklam veren, her bir tıklama için belirli bir ücret öder. Bu yöntem, Google Ads gibi platformlarda sıkça kullanılır ve doğrudan trafik yaratmayı hedefler.

SEO uzun vadeli bir organik strateji iken, SEM ve PPC daha hızlı sonuçlar elde etmek için ücretli yollar sunar. Bu üç kavram arasındaki farkları anlamak, pazarlama stratejinizi doğru bir şekilde şekillendirmenize yardımcı olacaktır.

SEO, SEM ve PPC
SEO, SEM ve PPC

SEO ve SEM Arasındaki Farklar

SEM, arama motoru pazarlaması anlamına gelir ve genellikle arama pazarlaması olarak bilinir.

Arama pazarlaması, dijital pazarlamanın bir türüdür. SEO (arama motoru optimizasyonu) ve PPC (tıklama başına ödeme, örneğin Google Ads) faaliyetlerini birleştirerek organik ve ücretli arama yoluyla trafik elde etmeyi kapsayan bir şemsiye terimdir.

Peki, SEO ve SEM arasındaki fark nedir? Teknik olarak, aslında farklı değiller – SEO, SEM’in bir parçasıdır:

  • SEO: Arama motorlarından organik tıklamaları elde etmek.
  • SEM: Arama motorlarından hem organik hem de ücretli tıklamaları elde etmek.
  • PPC: Arama motorlarından ücretli tıklamaları elde etmek.

SEO, SEM ve PPC’yi şu şekilde düşünebilirsiniz:

SEM’i bir madeni para olarak hayal edin. Madeni paranın bir yüzü SEO, diğer yüzü ise PPC’dir.

SEO ve PPC Arasındaki Farklar

PPC Nedir?

PPC, İngilizce “pay-per-click” (tıklama başına ödeme) anlamına gelir ve dijital pazarlamanın bir türüdür. Bu yöntemde, reklamverenler, reklamları her tıklandığında ücret öder.

Reklamverenler, arama motoru sonuçlarında reklamlarının görünmesini istedikleri belirli anahtar kelimeler veya ifadeler için teklif verir.
Bir kullanıcı bu anahtar kelime veya ifadelerden birini aradığında, reklamverenin reklamı (ücretli listeleme) üst sıralarda görüntülenir.

SEO ve PPC: İki Yönlü Bir Madeni Para

Arama motoru pazarlamasını bir madeni para gibi düşünecek olursak, SEO ve PPC bu paranın iki yüzü gibidir:

  • PPC ile, kullanıcı bir reklamı tıkladığında reklamveren ödeme yapar.
  • SEO ile, arama sonuçlarındaki listeleme doğrudan ödeme yapılmamış bir sonuçtur. Ancak SEO, bir hizmet olarak satılır ve sayfaları optimize etme süreci zaman ve yatırım gerektirir. Bu nedenle organik aramanın “ücretsiz” olmadığını anlamak önemlidir.

SEO vs. PPC: Hangisi Daha Değerli?

Bazı kişiler, “SEO mu daha değerli yoksa PPC mi?” tartışmasını yapar ve hangisinin daha iyi bir yatırım getirisi (ROI) sağladığını sorgular. Ancak SEO ve PPC birbirini tamamlayan dijital pazarlama kanallarıdır.

İdeal olan, bütçeniz elverdiği sürece her ikisini birden kullanmaktır.

SEM ve PPC Terimleri

Daha önce belirttiğimiz gibi, dijital pazarlama sektöründe SEM (arama motoru pazarlaması) ve PPC terimleri zaman zaman birbirinin yerine kullanılmaktadır. Ancak Search Engine Land platformunda bu kullanım farklıdır.

Biz, “SEM” terimini yalnızca SEO (organik arama) ve PPC (ücretli arama) yöntemlerinin her ikisini birden ifade etmek için kullanıyoruz.

Neden SEO Önemlidir?

SEO, kritik bir pazarlama kanalıdır.

2019’da yapılan bir BrightEdge araştırmasına göre, organik aramalar tüm web sitesi trafiğinin %53’ünü sağlamaktadır. Google Arama’da her gün 8,5 milyardan fazla arama yapılmakta ve Google, küresel arama motoru pazarının %91’ine sahiptir. Bu inanılmaz erişim gücüyle, küresel SEO sektörünün 2028 yılına kadar 122,11 milyar dolara ulaşmasının öngörülmesi şaşırtıcı değildir.

SEO, her ölçekten marka, işletme ve organizasyon için gerçek iş sonuçları sunar. Bunun nedeni, dünya genelindeki internet kullanıcılarının bilgiye erişim için birincil yöntem olarak arama eylemini veya arama kullanıcı arayüzünü (yazılı, sesli ya da görsel sorgu formatı) benimsemiş olmasıdır. Bu durum, internetteki milyarlarca web sayfası (Eylül 2024 itibarıyla indekslenmiş webde 4,3 milyar sayfa) arasında istenilen bilgiye ulaşmayı sağlar.

İnsanlar bir yere gitmek, bir şey yapmak, bilgi bulmak, araştırma yapmak ya da bir ürün/hizmet satın almak istediklerinde, yolculukları genellikle bir aramayla başlar.

Ancak arama oldukça parçalı bir yapıya sahiptir – özellikle tüketici odaklı aktiviteler için. Kullanıcılar geleneksel web arama motorlarını (örneğin, Google, Microsoft Bing), sosyal platformları (örneğin, YouTube, TikTok) veya perakende sitelerini (örneğin, Amazon) tercih edebilirler.

Örneğin, geçen yıl ABD’deki çevrim içi alışveriş yapanların %56’sı ürün aramalarına Amazon’da başlamışken, %46’sı Google gibi bir arama motorunda başlamıştır. Aynı araştırmaya göre:

  • %37 Walmart’ta,
  • %25 YouTube’da,
  • %20 Facebook’ta,
  • %19 Instagram’da,
  • %19 TikTok’ta aramalarını başlatmıştır.

Bu verinin önceki yıllara kıyasla bir diğer ilginç yönü, sosyal kaynakların özellikle TikTok’un hem ürün hem de bilgi aramaları (örneğin, “X nasıl yapılır” türündeki aramalar) için bir arama platformu olarak büyümesidir.

Hatta Z Kuşağı özelinde, 2023 yılında yapılan bir araştırmaya göre, bu yaş grubundaki kadınların %51’i, herhangi bir bilgi kaynağına kıyasla TikTok’ta arama yapmayı tercih ediyor.

Her yıl trilyonlarca arama gerçekleştiriliyor. Arama, genellikle web siteleri için birincil trafik kaynağıdır; bu nedenle, insanların markanızı veya işletmenizi arayabileceği herhangi bir platformda “arama motoru dostu” olmak büyük önem taşır.

Tüm bunlar, görünürlüğünüzü artırmanın ve rakiplerinizin üzerinde bir sıralama elde etmenin işletmenizin kârlılığı üzerinde olumlu bir etki yaratabileceği anlamına gelir.

SEO’nun (Arama Motoru Optimizasyonu) önemi, aynı zamanda arama motoru sonuç sayfalarının (SERP) inanılmaz derecede rekabetçi olmasından kaynaklanıyor. Bu sayfalar, arama özellikleri ve PPC (Tıklama Başına Ödeme) reklamlarıyla doludur. SERP özelliklerinden bazıları şunlardır:

  • Yapay Zeka Özetleri
  • Bilgi panelleri
  • Öne çıkan snippet’ler
  • Haritalar
  • Görseller
  • Videolar
  • Öne çıkan haberler
  • “İnsanlar Bunları da Sordu” bölümleri
  • Karuseller

SEO’nun markalar ve işletmeler için kritik olmasının bir diğer nedeni, diğer pazarlama kanallarının aksine iyi bir SEO çalışmasının sürdürülebilir olmasıdır. Bir reklam kampanyası sona erdiğinde, o kampanyadan gelen trafik de sona erer. Sosyal medyadan gelen trafik ise en iyi ihtimalle güvenilmezdir ve geçmişte olduğu kadar etkili değildir.

SEO, bütünsel pazarlamanın temelidir; şirketinizin yaptığı her şey önemlidir. Kullanıcılarınızın ne istediğini anladıktan sonra, bu bilgiyi şu alanlarda uygulayabilirsiniz:

  • Kampanyalar (ücretli ve organik)
  • Web sitesi içerikleri
  • Sosyal medya varlıkları

Organik arama, dönüşümler, ziyaretler ve satışlar gibi temel iş hedeflerinize ulaşmanız için gereken trafiği yönlendiren bir kanaldır. Ayrıca güven oluşturur; iyi sıralanan bir web sitesi genellikle otoriter veya güvenilir olarak kabul edilir ki bu, Google’ın daha iyi sıralamalarla ödüllendirmek istediği temel unsurlardır.

SEO Türleri ve Uzmanlık Alanları

SEO’yu bir spor takımı gibi düşünün. Kazanmak için güçlü bir savunmaya ve hücuma ihtiyacınız var. Ancak bir de taraftarlara (hedef kitlenize) ihtiyacınız var.

Teknik optimizasyonu savunmanız, içerik optimizasyonunu hücumunuz, site dışı optimizasyonu ise sadık bir taraftar kitlesi çekmenin, etkileşim kurmanın ve onları elde tutmanın yolları olarak düşünebilirsiniz:

  • Teknik SEO: Bir web sitesinin teknik yönlerini optimize etme süreci.
  • Site İçi SEO: Bir web sitesindeki içerikleri, kullanıcılar ve arama motorları için optimize etme.
  • Site Dışı SEO: Marka varlıkları oluşturma (örneğin, kişiler, logolar, değerler, vizyon, sloganlar, renkler) ve marka bilinirliğini ve tanınırlığını artırmaya yönelik çalışmalar yapma (örneğin, uzmanlık, otorite ve güvenilirlik gösterme ve artırma) ve talep oluşturma.

İçerik ve teknik optimizasyonlar üzerinde %100 kontrol sizde olur. Ancak site dışı optimizasyonlar için bu her zaman geçerli değildir (örneğin, diğer sitelerden gelen bağlantıları ya da kullandığınız platformların kapanması veya büyük bir değişiklik yapmasını kontrol edemezsiniz). Yine de bu tür faaliyetler, SEO başarısının temel üçlüsünün önemli bir parçasıdır.

Teknik Optimizasyon (Teknik SEO)

Bir web sitesinin teknik unsurlarını optimize etmek, SEO başarısı için kritik ve temel bir gerekliliktir.

Her şey mimariyle başlar. Arama motorlarının web sitenizi tarayabilmesi ve dizine ekleyebilmesi için uygun bir yapı oluşturmanız gerekir.

Arama motorlarının sayfalarınızdaki tüm içerikleri (örneğin; metin, görseller, videolar) kolayca bulup erişebilmesini sağlamak istersiniz. Önemli teknik unsurlar arasında URL yapısı, gezinme ve dahili bağlantılar yer alır.

Kullanıcı deneyimi, teknik optimizasyonun bir diğer kritik boyutudur. Arama motorları, hızlı yüklenen ve iyi bir sayfa deneyimi sunan sayfaların önemini vurgular. Core Web Vitals, mobil uyumluluk, kullanılabilirlik, HTTPS ve müdahaleci açılır pencerelerden kaçınmak gibi unsurlar, teknik SEO açısından büyük önem taşır.

Teknik optimizasyonun bir diğer alanı ise yapılandırılmış veriler (schema) olarak bilinir. Bu kodu web sitenize eklemek, arama motorlarının içeriğinizi daha iyi anlamasına ve arama sonuçlarındaki görünümünüzü iyileştirmesine yardımcı olabilir.

Ayrıca, web barındırma hizmetleri, içerik yönetim sistemi (CMS) ve site güvenliği de SEO’da önemli bir rol oynar.

İçerik Optimizasyonu (Sayfa İçi SEO)

SEO’da içeriğiniz iki ana hedef kitle için optimize edilmelidir: insanlar ve arama motorları. Bu, hem kitlenizin sayfada göreceği içeriğin (sayfanın görünür kısmı) hem de arama motorlarının göreceği kodların optimize edilmesi anlamına gelir.

Amacınız her zaman faydalı ve yüksek kaliteli içerik yayımlamak olmalıdır. Bunu, kitlenizin istek ve ihtiyaçlarını anlamak, verilerden faydalanmak ve Google’ın yönergelerini takip etmekle başarabilirsiniz.

İnsanlar için içerik optimize ederken şunlara dikkat etmelisiniz:

  • Deneyim veya uzmanlık sahibi olduğunuz, ilgili konuları kapsamalıdır.
  • İnsanların bu içeriği bulmak için kullanacağı anahtar kelimeleri içermelidir.
  • Eşsiz ve orijinal olmalıdır.
  • İyi yazılmış, dilbilgisi ve yazım hatalarından arındırılmış olmalıdır.
  • Güncel ve doğru bilgiler içermelidir.
  • Görseller, videolar gibi multimedya unsurları barındırmalıdır.
  • SERP’teki (arama sonuçları sayfası) rakiplerinizden daha iyi olmalıdır.
  • Okunaklı olmalıdır – bilgilerin kolayca anlaşılabilmesi için yapılandırılmış olmalıdır (ör. alt başlıklar, paragraf uzunluğu, kalın/italik yazı kullanımı, sıralı/sırasız listeler, okuma seviyesi vb.).

Arama motorları için optimize edilmesi gereken bazı temel içerik unsurları şunlardır:

  • Başlık etiketleri
  • Meta açıklama
  • Başlık etiketleri (H1-H6)
  • Görsel alt metin
  • Open graph metaverileri

Generatif Motor Optimizasyonu (GEO)

İçerik optimizasyonunda gelişmekte olan bir uzmanlık alanıdır. GEO, içeriğinizi yapay zekâ destekli arama motorlarında (veya cevap motorlarında) görünürlük için optimize etmeyi ifade eder. Bu platformlar arasında Google’ın AI Overviews ve Gemini’si, OpenAI’nin ChatGPT ve SearchGPT’si, Microsoft Copilot ve Perplexity yer alır.

Marka ve Otorite İnşası (Site Dışı Optimizasyon)

Bazı aktiviteler katı anlamıyla “SEO” olarak tanımlanmasa da, SEO başarısına dolaylı yoldan katkı sağlayabilir ve bu çerçevede değerlendirilebilir.

Bağlantı inşası (bir web sitesine bağlantı edinme süreci), site dışı SEO ile en çok ilişkilendirilen faaliyettir. İlgili, otoriter ve güvenilir web sitelerinden sitenize yönelen çeşitli bağlantılar elde etmek büyük faydalar sağlayabilir (örneğin sıralama ve trafik artışı).

Bağlantı kalitesi, bağlantı sayısından daha önemlidir. Hedef, yüksek kaliteli bağlantıların yüksek bir sayıya ulaşmasıdır.

Peki bu bağlantıları nasıl elde edersiniz? SEO çabalarıyla uyumlu birçok web sitesi tanıtım yöntemi vardır. Bunlar şunları içerir:

  • Marka oluşturma ve marka pazarlama: Tanınırlık ve itibar artırmaya yönelik teknikler.
  • Halkla ilişkiler (PR): Editoryal olarak verilen bağlantılar elde etmeyi hedefleyen halkla ilişkiler yöntemleri.
  • İçerik pazarlama: Videolar, e-kitaplar, araştırma raporları, podcast’ler (ya da diğer podcast’lerde konuk olmak) ve misafir yazarlık (ya da misafir blog yazıları) gibi popüler yöntemler.
  • Sosyal medya pazarlama ve optimizasyon: Markanızın hesaplarını tüm ilgili platformlarda sahiplenin, tam olarak optimize edin ve ilgili içerikleri paylaşın.
  • Liste yönetimi: Şirketiniz veya web siteniz hakkında bilgi bulunan ve arama yapan kişilerin erişebileceği platformlarda bilgileri talep etme, doğrulama ve optimize etme (örneğin, dizinler, inceleme siteleri, wikipediler).
  • Derecelendirmeler ve incelemeler: Bunları elde etmek, izlemek ve yanıtlamak.

Genel olarak, site dışı SEO’dan bahsederken, teknik açıdan sıralama yeteneğinizi doğrudan etkilemeyecek aktiviteleri kastetmiş olursunuz.

Ancak, yine de markanızın yaptığı her şey önemlidir. İnsanların sizi arayabileceği her yerde bulunur olmanız gerekir.

Bu nedenle, bazı kişiler “arama motoru optimizasyonu” terimini, “arama deneyimi optimizasyonu” veya “her yerde arama optimizasyonu” olarak yeniden tanımlamayı önermiştir.

SEO Uzmanlık Alanları

Arama motoru optimizasyonu (SEO), kendi içinde bazı alt dallara sahiptir. Bu uzmanlık alanlarının her biri, “klasik SEO”dan farklıdır ve genellikle ek taktikler gerektirir, farklı zorluklar sunar.

Beş temel SEO uzmanlık alanı şunlardır:

  1. E-ticaret SEO’su: Bu alanda ek SEO unsurları; kategori sayfalarının, ürün sayfalarının, çoklu filtreleme navigasyonunun, dahili bağlantı yapılarının, ürün görsellerinin, ürün incelemelerinin, şemaların ve daha fazlasının optimize edilmesini içerir.
  2. Kurumsal SEO: Bu, büyük ölçekli bir SEO uygulamasıdır. Genellikle, 1 milyon veya daha fazla sayfası olan bir web sitesi (veya birden fazla web sitesi/marka) üzerinde çalışmayı ifade eder. Aynı zamanda, milyonlarca ya da milyarlarca gelir elde eden büyük organizasyonlarla da ilişkilendirilebilir. Kurumsal SEO’da, SEO değişikliklerinin yazılım geliştirme ekibi tarafından uygulanmasında yaşanan gecikmeler ve birçok paydaşın dahil olması gibi zorluklar da sıklıkla karşılaşılır.
  3. Uluslararası SEO: Bu, uluslararası işletmelere yönelik küresel SEO’dur. Çok bölgeli veya çok dilli web siteleri için SEO çalışmaları yapılmasını ve Baidu veya Naver gibi uluslararası arama motorları için optimizasyon yapılmasını içerir.
  4. Yerel SEO: Burada amaç, yerel organik arama motoru sonuçlarında görünürlüğü artırmaktır. Bunun için incelemelerin yönetilmesi, işletme listelerinin elde edilmesi ve yönetilmesi gibi işlemler yapılır.
  5. Haber SEO’su: Haber içeriklerinde hız en önemli faktördür – özellikle Google’ın dizinine en hızlı şekilde dahil olmak ve Google Discover, Google Top Stories ve Google News gibi platformlarda yer almak için. Ücretli duvarlar (paywalls), bölüm sayfaları, haber odaklı yapılandırılmış veriler gibi konulara dair en iyi uygulamaların anlaşılması bu alanda kritik öneme sahiptir.

SEO Nasıl Çalışır?

SEO Nasıl Çalışır
SEO Nasıl Çalışır

Eğer bu sayfayı Google üzerinden bulduysanız, muhtemelen “SEO Nedir?” gibi bir arama yaptınız.

Basit bir şekilde ifade etmek gerekirse, bu ve diğer birçok faktör, bu rehberin arama motorlarında iyi bir itibar kazanmasına ve yıllarca çoğu arama motorunda 1-3. sıralarda yer almasına yardımcı oldu. Bu içerik, otoriter ve güvenilir olduğunu gösteren sinyaller topladı – dolayısıyla birisi SEO aradığında sıralamada yer almayı hak ediyor.

Ancak SEO’yu daha geniş bir perspektiften ele alalım. Genel olarak SEO, şu unsurların bir kombinasyonu sayesinde çalışır:

  • İnsanlar: Stratejik, taktiksel ve operasyonel SEO çalışmalarını yapan veya denetleyen kişi ya da ekip.
  • Süreçler: Çalışmaların daha verimli hale gelmesi için atılan adımlar.
  • Teknoloji: Kullanılan platformlar ve araçlar.
  • Aktiviteler: Nihai ürün ya da çıktı.

SEO’nun nasıl çalıştığını etkileyen birçok başka unsur da vardır. Aşağıda, SEO’nun en önemli bilgi ve süreç bileşenlerine dair üst düzey bir bakış bulabilirsiniz.

SEO’nun çalışmasını sağlayan altı kritik alan:

Arama Motorlarının Nasıl Çalıştığını Anlamak

Eğer işletmenizin aramalar yoluyla bulunmasını istiyorsanız – hangi platform olursa olsun – arama motorlarının arkasındaki teknik süreçleri anlamanız ve bu görünürlüğü etkileyen doğru “sinyalleri” sağladığınızdan emin olmanız gerekir.

Google gibi geleneksel web arama motorlarından bahsettiğimizde, arama süreci dört ayrı aşamadan oluşur:

  1. Tarama (Crawling): Arama motorları, internetteki sayfaları keşfetmek için tarayıcılar (crawler) kullanır. Bu tarayıcılar, bağlantıları takip eder ve site haritalarını kullanır.
  2. Render Etme (Rendering): Arama motorları, sayfanın nasıl görüneceğini HTML, JavaScript ve CSS bilgilerini kullanarak oluşturur.
  3. Dizine Ekleme (Indexing): Arama motorları, keşfettikleri sayfaların içeriklerini ve meta verilerini analiz ederek bir veritabanına ekler. Ancak, bu süreçte sitenizdeki her sayfanın dizine ekleneceğinin garantisi yoktur.
  4. Sıralama (Ranking): Karmaşık algoritmalar, bir sayfanın bir arama sorgusu için ne kadar alakalı ve kaliteli olduğunu belirlemek için çeşitli sinyalleri değerlendirir.

Ancak, Google için optimizasyon yapmak ile YouTube veya Amazon gibi diğer platformlarda optimizasyon yapmak arasında farklar vardır.

Örneğin, Facebook’ta etkileşim (Beğeniler, yorumlar, paylaşımlar vb.) ve insanların kimlerle bağlantılı olduğu gibi faktörler önemlidir. Twitter’da ise güncellik, etkileşimler veya yazarın güvenilirliği gibi sinyaller ön plandadır.

Durumu daha da karmaşık hale getiren bir başka unsur ise arama motorlarının içerik sunma süreçlerine makine öğrenimi unsurlarını eklemiş olmasıdır. Bu da “şu” ya da “bu” sonuçların neden daha iyi ya da daha kötü performans gösterdiğini kesin bir şekilde söylemeyi zorlaştırmaktadır.

Araştırma Yapma

Araştırma, SEO’nun temel bir unsurudur. SEO performansını artıracak bazı araştırma türleri şunlardır:

  • Hedef Kitle Araştırması: Hedef kitlenizi veya pazarınızı anlamak önemlidir. Onlar kimdir (örneğin, demografik ve psikografik özellikleri nelerdir)? Hangi sorunları bulunmaktadır? Cevaplayabileceğiniz hangi soruları vardır?
  • Anahtar Kelime Araştırması: Bu süreç, insanların kullandığı ilgili ve değerli arama terimlerini belirlemenize ve bunları sayfalarınıza dahil etmenize yardımcı olur. Ayrıca bu anahtar kelimelerin ne kadar talep gördüğünü ve rekabet düzeyini anlamanızı sağlar.
  • Rakip Araştırması: Rakipleriniz ne yapıyor? Güçlü ve zayıf yönleri nelerdir? Hangi tür içerikleri yayınlıyorlar?
  • Marka/İşletme/Müşteri Araştırması: Amaçları nelerdir ve SEO bu hedeflere ulaşmalarına nasıl yardımcı olabilir?
  • Web Sitesi Araştırması: Çeşitli SEO denetimleri, bir web sitesinde organik arama başarısını engelleyen sorunları ve fırsatları ortaya çıkarabilir. Dikkate alınması gereken bazı denetimler: teknik SEO, içerik, bağlantı profili ve E-E-A-T (Deneyim, Uzmanlık, Yetkinlik ve Güvenilirlik).
  • SERP Analizi: Belirli bir sorgu için arama niyetini (örneğin, ticari, işlem, bilgilendirme veya gezinme amaçlı) anlamanıza ve sıralama veya görünürlük elde etme olasılığı daha yüksek içerikler oluşturmanıza yardımcı olur.

Planlama

Bir SEO stratejisi, uzun vadeli eylem planınızdır. Hedefler belirlemeniz ve bu hedeflere nasıl ulaşacağınızı planlamanız gerekir. SEO stratejinizi bir yol haritası olarak düşünün. İzlediğiniz yol zamanla değişip evrilebilir, ancak varış noktanız net ve değişmez olmalıdır.

SEO planınız şunları içerebilir:

  • Hedeflerin belirlenmesi (örneğin, OKR’ler, SMART hedefler).
  • Beklentilerin netleştirilmesi (örneğin, zaman çizelgeleri/milestone’lar).
  • Anlamlı KPI’lar ve ölçütlerin tanımlanması ve hizalanması.
  • Projelerin nasıl oluşturulup uygulanacağının belirlenmesi (iç kaynak, dış kaynak veya karma).
  • Ana paydaşlarla koordinasyon ve iletişim sağlanması.
  • Araçların ve teknolojilerin seçilmesi ve uygulanması.
  • Ekip oluşturma, eğitme ve yapılandırma.
  • Bütçe oluşturulması.
  • Sonuçların ölçülmesi ve raporlanması.
  • Stratejinin ve sürecin belgelenmesi.

Oluşturma ve Uygulama

Tüm araştırmalar tamamlandığında, fikirleri hayata geçirmenin zamanı gelmiştir. Bu aşama şunları içerir:

  • Yeni içerik oluşturma: İçerik ekibine hangi içeriklerin oluşturulması gerektiği konusunda rehberlik edin.
  • Mevcut sayfalarda değişiklik veya iyileştirme önerileri ya da uygulamaları: Bu, içeriğin güncellenmesi ve geliştirilmesini, dahili bağlantılar eklenmesini, anahtar kelime/konu/varlıkların dahil edilmesini veya başka optimize etme yollarının bulunmasını içerebilir.
  • Eski, güncelliğini yitirmiş veya düşük kaliteli içeriklerin kaldırılması: Bu, iyi sıralama yapmayan, dönüşüm sağlayan trafik çekmeyen veya SEO hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olmayan içerikleri kapsar.

İzleme ve Bakım

Web sitenizde bir sorun oluştuğunda veya bir şeyler ters gittiğinde bunu bilmeniz gerekir. İzleme bu nedenle hayati önem taşır.

Trafiğin kritik bir sayfada düşmesi, sayfaların yavaşlaması, yanıt vermemesi, dizinden çıkması, tüm sitenizin çevrimdışı olması, bağlantıların kırılması ya da diğer potansiyel felaket senaryolarında hemen haberdar olmanız gereklidir.

Performansın Analizi, Değerlendirilmesi ve Raporlanması

SEO’yu ölçmeden geliştiremezsiniz. SEO hakkında veri odaklı kararlar alabilmek için şu araçları kullanmanız gerekecek:

  • Web sitesi analitikleri: Performans verilerini toplamak için (en azından Google Analytics, Google Search Console ve Bing Webmaster Tools gibi ücretsiz araçları) kurun ve kullanın.
  • Araçlar ve platformlar: Birçok “hepsi bir arada” platform (veya paket) birden fazla araç sunar, ancak yalnızca belirli görevlerin performansını izlemek için seçili SEO araçlarını da kullanabilirsiniz. Eğer kaynaklarınız yeterliyse ve piyasadaki araçlar tam olarak istediğiniz işlevleri sağlamıyorsa, kendi araçlarınızı da geliştirebilirsiniz.

Verileri topladıktan sonra ilerlemeyi raporlamanız gerekecek. Raporlarınızı yazılımlar kullanarak veya manuel olarak oluşturabilirsiniz.

Performans raporları bir hikaye anlatmalı ve anlamlı zaman aralıklarında yapılmalıdır. Genellikle önceki raporlama dönemleriyle karşılaştırmalar yapılır (örneğin, yıl bazında). Bu aralık, web sitesinin türüne bağlı olarak genellikle aylık, üç aylık veya başka bir zaman diliminde gerçekleşir.

SEO Sürekli Bir Süreçtir

SEO asla sona ermez.

Arama motorları, kullanıcı davranışları ve rakipleriniz sürekli değişir. Web siteleri zamanla değişir, taşınır (ve bozulabilir). İçerikler zamanla eskir.

Süreçlerinizin sürekli gelişmesi ve daha verimli hale gelmesi gerekir.

SEO’nun Gelişimi

SEO (Arama Motoru Optimizasyonu), insanların internette bilgiyle etkileşim kurma şekline doğrudan bağlı olarak, çeşitli şekillerde sürekli gelişen bir hizmet ve uygulamadır. Bu bağlamda, SEO’nun evrimini daha geniş bir toplumsal perspektifte ele almak önemlidir.

Binlerce yıllık geçmişe sahip olan kütüphaneler, toplulukların birikmiş bilgilerini barındırdığı yerler olarak bilinir. Milattan önce 7. yüzyıla kadar uzanan hem belgesel hem de arkeolojik kanıtlar, bu bilgelik merkezlerinin varlığını ortaya koymaktadır.

Bu tarihsel çerçevede, web (bir bilgi deposu ve mizahi içerik kaynağı olarak) hala çok gençtir. Örneğin, bir arama motoru olarak Google, yalnızca Eylül 1998’den beri varlık göstermektedir.

İnternet ve ondan istediğimiz bilgileri arama ve elde etme yöntemlerimiz, insan hafızası ve davranışı bağlamında yenidir. Arama motorlarına; bilgisayarlar, mobil telefonlar ve ev asistanları gibi teknolojik cihazlar aracılığıyla erişiyoruz. Teknoloji geliştikçe, bu teknolojileri kullanma ve uygulama şekillerimiz de değişiyor.

Bu değişim, arama motorlarının ürün yeteneklerini ve görünümlerini geliştirmesine yol açarken, SEO’nun tanımını da sürekli olarak yeniden şekillendiriyor.

İşte SEO’nun nasıl evrildiğinin temel yollarından bazıları:

Teknolojiye Uyum Sağlamak

Teknik SEO’nun, SEO’nun ana türlerinden (veya odak noktalarından) biri olduğunu daha önce belirtmiştik. Son on yılda teknolojide önemli değişimler yaşandı ve bu değişimler, SEO çalışmalarının odağını, on yıl önce var olmayan görev ve taktikleri içerecek şekilde genişletti.

  • Yapay Zeka Destekli Arama Sonuçları: Bu yıl, özellikle Google için, yapay zekanın bazı arama sonuçlarını nasıl yönlendirdiği ve bu tür sonuçların ne sıklıkla göründüğü konusunda büyük değişiklikler yaşandı. Yapay Zeka Genel Bakışları ve Bing’in üretken arama sonuçları bu değişimlerin örnekleridir.
  • Mobil Öncelikli Dizinleme: On yıl önce SEO sektörü, mobil cihazlarda iyi çalışan ve bu sayede mobil aramalarda öne çıkan web siteleri oluşturmaya odaklanıyordu. 2021 yılı itibarıyla ABD’deki Google aramalarının %63’ü mobil cihazlardan gerçekleştirildi ve Google Dizini, bir sitenin mobil performansını öncelikli bir gösterge olarak kullanmaya başladı (2023 yılında tamamlandı).
  • Hız ve Kullanıcı Deneyimi: Cihazların kullanım alanları ve yetenekleri arttıkça, WiFi’nin hız ve erişim kapasitesi de gelişti; bu da tüketici davranışlarımızı ve hizmet beklentilerimizi etkiledi. Örneğin, on yıl önce mobil cihaz kullanırken normal karşıladığımız bir durumu, bugün yavaş yüklenen veya eksik içerikli sayfalar olarak yaşarsak, oldukça sinirleniyoruz.

Yukarıda belirtilen üç hızlı değişim alanında, SEO uygulamalarının bu değişimlere ayak uydurması gerekiyor; aksi halde başarısızlık kaçınılmazdır. Her bir alan, artık SEO’nun günlük bir parçası olarak kabul edilen birçok bileşen değişikliği, özellik ve teknoloji barındırmaktadır.

Topluma Uyum Sağlamak

Teknoloji ve günlük yaşamda onu kullanım şeklimiz toplumsal değişimin bir parçası olsa da, teknolojinin dışında toplumu değiştiren unsurlar da SEO açısından dikkate alınması gereken stratejik değişim ve gelişmeleri beraberinde getirir.

Makroekonomi

Yerel ve küresel ekonomik durgunluklar, savaşlar ve kıtlıklar; büyük işletmeler, tedarik zincirleri, faiz oranları, kredi erişimi, tüketici geliri ve harcamaları üzerinde önemli etkiler yaratır. Tüm bu faktörler, insan davranışını doğrudan ve dolaylı olarak etkileyebilir ve pazarlama stratejilerinde değişiklikleri gerektirebilir. SEO, bir pazarlama disiplini olarak, ekonomik koşulların zorlaştığı ve değiştiği durumlarda stratejik olarak uyum sağlamalıdır.

COVID-19 Pandemisi

İnternet ve arama motorları çağında yaşanan ilk küresel pandemi olarak kabul edilen COVID-19, dünya genelinde halk sağlığı önlemleriyle yönlendirilen tüketici davranışlarında hızlı ve köklü değişikliklere yol açtı. Birçok işletme, pandemi sonucunda hızlı değişimler yaşadı ve bu durum, hem çevrimiçi hem de çevrimdışı pazarlama stratejilerinde daha önce görülmemiş bir hızda büyük değişiklikler yapılmasını gerektirdi.

Son yıllarda, teknoloji ve toplum hem yenilikler ve ilerlemeler hem de karşılaşılan zorluklara verilen tepkiler nedeniyle evrilirken, SEO da bu süreçte merkezi bir rol üstlenmiştir.

SEO’nun Evrimi

Bir pazarlama disiplini ve uygulama olarak SEO, toplumumuz ve teknolojimiz geliştikçe sürekli evrilir.
Bir kariyer seçeneği olarak SEO, büyümeye devam eden bir alan olmaya devam etmektedir.

SEO Hizmeti Olarak SEO

2024 Research and Markets SEO Hizmetleri raporuna göre, SEO pazarı 2023’te 75,13 milyar dolardan 2024’te 88,91 milyar dolara çıkarak yıllık %18,3’lük bir büyüme oranı yakalayacak ve 2028’de %17,6’lık yıllık bileşik büyüme oranı (CAGR) ile 170 milyar dolara ulaşacak.

Bu büyüme, arama motorlarının ve arama faaliyetinin yaygınlığı, mobil cihazların sunduğu olanaklar ve sürekli değişen ekonomik koşullar göz önüne alındığında, SEO’nun köklü bir profesyonel hizmet haline gelmesini anlaşılır kılıyor.

SEO, hem bir pazarlama disiplini hem de bir iş unvanıdır. SEO’yu “yapabilir” veya bir “SEO uzmanı” (arama motoru optimizasyon uzmanı) olabilirsiniz.

SEO, birçok rol ve sorumluluk içerir ve farklı SEO türlerini, gereken beceri ve yetkinlikleri yansıtan birçok uzmanlık alanına sahiptir.

Bir SEO kariyerine nasıl başlayacağınızı anlamak başlangıçta biraz karmaşık görünebilir. Hukuk ya da muhasebe gibi daha köklü mesleklerin aksine, SEO için evrensel olarak tanınan resmi yükseköğretim kursları veya mesleki yeterlilikler bulunmamaktadır.

Başlamak için birçok yol vardır. Aşağıda yararlanabileceğiniz ek kaynakları derledik.

SEO Nasıl Öğrenilir?

Artık SEO’nun ne olduğunu ve nasıl çalıştığını daha iyi anladığınıza göre, bu konuda kendinizi nasıl geliştirebilirsiniz?

Güncel SEO haberlerini, araştırmalarını, en iyi uygulamalarını ve diğer gelişmeleri okumayı (ya da tercih ediyorsanız izlemeyi veya dinlemeyi) günlük, haftalık veya aylık bir alışkanlık haline getirmelisiniz. Ayrıca yılda en az bir veya iki etkinliğe katılmaya yatırım yapmalısınız.

Arama yapanların beklentileri ve davranışları sürekli değişiyor, bu da algoritmaların buna ayak uydurmak için sürekli güncellenmesi gerektiği anlamına geliyor. Bunun yanında, teknolojideki yeni atılımlar (örneğin, 2022’nin sonlarında ChatGPT’nin hızlı yükselişi ve 2023’te arama sonuçlarına üretken yapay zekanın eklenmesi) da bu değişime katkıda bulunuyor.

SEO alanında profesyonel olarak büyümenize yardımcı olacak güvenilir kaynaklar ve ipuçları:

Google’ın SEO Kaynakları

  • Google Arama Temel Kuralları: Bu rehber, Google’ın teknik gereksinimlerini, spam politikalarını ve temel en iyi uygulamaları açıklar.
  • SEO Başlangıç Rehberi: Google’ın en iyi uygulamalarına göre SEO’nun temel kavramlarını içeren bir genel bakış sunar.
  • Arama Kalitesi Değerlendirici Kılavuzu: Google’ın, insan değerlendiricilere içerik ve web sitelerinin kalitesini değerlendirirken deneyim, uzmanlık, otorite ve güvenilirlik (E-E-A-T) kriterlerini nasıl göz önünde bulundurmaları gerektiğini açıkladığı bir dokümandır.

SEO Becerilerinizi Geliştirin

SEO öğrenmenin en iyi yollarından biri, deneyim yapmaktır. Pratik yapmak, becerilerinizi geliştirmek ve SEO bilginizi derinleştirmek için en etkili yöntemlerden biridir.

Kendi web sitelerinizi oluşturun ve bunları ilgi duyduğunuz konular üzerine kurun. Çeşitli taktik ve teknikleri deneyin. Ne işe yaradığını ve neyin işe yaramadığını görün.

Kariyerinizi ilerletmenin bir diğer yolu da bir arama motoru konferanslarına veya eğitimlerine katılmaktır.

Bunun dışında, SEO öğrenmek için faydalanabileceğiniz birçok ücretsiz ve ücretli seçenek bulunmaktadır:

  • Web siteleri, bloglar ve yayınlar
  • Kitaplar ve e-kitaplar
  • Videolar
  • Podcast’ler
  • Webinarlar
  • Konferanslar, etkinlikler ve buluşmalar
  • Kurslar
  • Eğitim ve sertifika programları
  • Gruplar (ör. sosyal medya, Slack)
  • Bültenler
  • Uzmanları sosyal medyada takip etmek
  • Forumlar

Ancak dikkatli olun. Güvenilir kaynaklar bulunmakla birlikte, siz (veya müşterileriniz) zamanla güncelliğini yitirmiş ya da yanlış SEO bilgileriyle karşılaşabilirsiniz.

Özet

SEO’da evrensel gerçekler ya da büyük sırlar yoktur. Gerçek şu ki, SEO’nun tüm aşamalarında çalışmanız gerekir. Görünürlüğünüzü, tıklamalarınızı, trafiğinizi, otoritenizi, dönüşümlerinizi, satışlarınızı ve gelirinizi artırmak için çaba göstermeniz şarttır.

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir